Özellikle Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin gündeme gelmeye başladığı günlerden bu yana vatandaşlar bugünkü yasalar ile erken emekli olup olamayacağını merak ediyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), bu konuda istisnalar uyguluyor.
SGK’nın uyguladığı istisnalardan ilki 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan vatandaşları ilgilendiriyor. Bu vatandaşlar daha az prim ile kısmi olarak emekli olabiliyor. Ayrıca borçlanmalar da erken emekliliğin önünü açıyor.
Sigorta Girişi 1999 Öncesi Olanlar Şanslı
Erken emeklilik ile ilgili çalışmalar devam ederken; halihazırda uygulanan yasa 1999 öncesinde sigortalı olanlara erken emeklilik hakkını tanıyor. Bu yasa kapsamında 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan vatandaşlar 15 yıl hizmet süresini ve 3600 gün primi doldurmasıyla erkek ise 55, kadın ise 50 yaşında emekliliğini hak edebiliyor. Öte yandan 8 Eylül 1999 tarihinden sonra işe başlayanlar için prim ödeme gün sayısı 4500, 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra işe başlayanlar için prim ödeme gün sayısı 5400 olarak belirlenmiş bulunuyor.
Borçlanmalar Emekliliği Öne Çekiyor, Yaştan Emeklilik De Kısmi Emeklilik Sayılıyor
Mevcut yasal düzenlemeye göre, erken emekli olmanı pek çok istisnai durumu bulunuyor. Sigorta primleri dolmadığı halde yaş ya da çalışma yılı gibi diğer kriterlerini tamamlamış olan çalışanlar borçlanmalar ile emekliliklerini yıllarca öne çekebiliyor. Bu konuda en çok bilinen borçlanma türleri kadınlar için doğum, erkekler için askerlik olsa da daha pek çok borçlanma yapılabiliyor. Doğum borçlanmalarında çocuğun doğumdan sonra en az 2 yıl sağ olması şartı arandığı için kadınlar, her bir çocuk için 2 yıl emekliliğini öne çekebilmekle birlikte, toplamda üç çocuk için borçlanabiliyor. Yani kadınlar, 6 yıla kadar borçlanma ile erken emekli olabiliyor. Erkekler de askerlik borçlanmalarıyla emeklilerini öne çekebiliyor. Yaş şartından emekli olmak ise bunlardan bağımsız olarak 3600, 4500 ve 5400 primli güne sahip olan çalışanların yaşını doldurmuş olmasından kaynaklı emekli olmasına deniyor. Yani kısmi emeklilik verilmiş olunuyor. Örneğin 15 yıl çalışma ile 3600 gün prim şartını yerine getirmiş olanlar 2008’den 2011 yılları arasında sigortalı olması halinde 58 yaşında; 2011 ile 2014 yılları arasında emekli olması halinde 59 yaşında; 2014 sonra sigorta girişi olması halindeyse 60 yaşında kısmi emekliliğini alabiliyor.