Erken Emeklilik Hayal Değil! Erken Emekliliğin Şartları Neler?
Erken emeklilik konusu, gerek sağlık sorunu yaşayanların, gerek sigorta primleri eksik yatan ve emekliliği yaklaşmış olan binlerce vatandaşın merakla beklediği bir sorun haline geldi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)‘in son yapmış olduğu verilerine göre; çalışanların yüzde 36’sı iş yerlerinde sigortasız olarak çalıştırılıyor. Sigortasız çalışılan sürede, işveren SGK’ya işe giriş bildirgesi vermediği için çalışanın sigorta primleri eksik yatıyor, hatta bazı zamanlar yatırılmıyor. Bunun yanısıra, maaş yüksek olduğu halde asgari ücret üzerinden yatan primler de mevcut. Peki bu gibi sorunlarla karşılaşmamak için ne yapmalı?
Böyle bir sorunla karşı karşıya kalındığında işçi, eğer elinde konuya yönelik önemli belgeler ve şahitler varsa ‘iş mahkemesinde‘ hizmet tespit davası açabilir. Dava açmak için delil olarak kullanılabilecek kalemler ise, SGK işyeri dosyası, sigortalının işyeri sicil dosyası, işverenin mesleki kuruluş kaydı, esnaf sicil kaydı, ticaret odası kayıtları, vergi mükellefiyet kayıtları, ücret bordroları, tanık, bilirkişi.
SGK BORÇLANMASINDA VATANDAŞA VERİLEN HAKLAR NELER?
1) Askerlik borçlanması ve doğum borçlanması, borçlanma imkanı kapsamına girenler arasında. Bu imkan ile beraber hem prim hem de yaştan kazanabiliyorsunuz. Sigortadan sonra yapılan 3 doğum 2160 gün (6 yıl) kazandırıyor. İlk sigorta yaptırılmadan önce yapılan askerlik ise borçlanılan gün kadar işe giriş tarihini geri çektiği için emeklilik yaşı ve prim şartı azalıyor.
2 )Memurlar ücretsiz izin sürelerini daha sonra borçlanarak emeklilik hizmetinden saydırabiliyor. Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurtiçinde veya yurtdışında geçirilen doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri de borçlanma kapsamında. Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri de borçlanma kapsamında.
3) Sigortalı olarak yapılan avukatlık stajı diğerlerinden ayrı olarak emeklilik hesabından sayılıyor. Tutukluluk ve gözaltında geçen süreler de borçlanılabiliyor. Bu süreleri mahkum olunmadığı sürece borçlanarak hizmetinizden saydırabilirsiniz. Yine ekonomik kriz dönemlerinden ücretsiz izinli olanlar her yıl için 3 aya kadar borçlanma yapabiliyor. Doktorlar fahri asistanlık hizmetinde geçirdikleri süreleri borçlanabiliyor.
4) Yurtdışında çalışanlar belli şartlarda bu süreleri borçlanarak emeklilik hesabına katabiliyor. Kadınlar yurtdışında 18 yaşından sonraki süreleri çalışmış olmasalar bile borçlanabiliyor.
SİGORTASIZ GÜNLER SAYILIYOR MU?
Sigortasız olarak uzun yıllar çalışmış olan vatandaşlar erken emekli olabilir. Bu konuda öncelikle dava açılması gerekiyor. Davada çalışılan yıllara dair kanıtlar varsa mahkemeye sunulmalı. Aynı dönem çalışılan iş arkadaşları da mahkeme için geçerli oluyor. SGK bu konuda gerekli kararın çıkması ile primlerde değişiklik yaparak emekliliği veriyor.
ERKEN EMEKLİLİĞİN ŞARTLARI NELER?
Milyonlarca vatandaş erken emeklilik ile ilgili çıkan gündem konularını yakından takip ediyor. Emeklilik yıllarında devlet tarafından işçiye pirim ve ödemelerine göre emekli maaşı veriliyor. Sigortalılık süresinin başlangıcı 08.09.1976’dan önce olan erkek SSK’lılar:
55 yaşını doldurmuş olma ve en az 5000 gün veya, 55 yaşını doldurmamış olmakla beraber, 25 yıldan beri sigortalı bulunma ve en az 5000 gün, Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olma şartlarını yerine getirenler, tam emekli aylığına hak kazanmaktadırlar. 08.09.1999 günü ve sonrası işe giren erkekler emekli olabilmeleri için 60 yaşını tamamlamış ve en az 7000 gün sayısı ile emekli olabilecekler. Görüldüğü üzere 08.09.1999 gününden sonra işe girenler için sigortalılık süresi diye bir şey kalmamıştır. 7000 günü doldurmak ve 60 yaşını tamamlayıp 61 yaşından gün alması gerekir.
ERKEKLERDE EMEKLİLİK
60 yaşını doldurmuş olması , 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 4500 gün prim ödemek şartı ile kısmı emekli olabileceklerdir.
