Türkiye’de milyonlarca vatandaş asgari ücretli olarak çalışıyor. Ancak Ekim ayının ortalarına gelinmesi ile beraber vergi kesintisi tartışmaları yaşanmaya başlandı. Ekim ayından itibaren de yüzde 20’lik vergi dilimine giren asgari ücretlinin maaşından da yüzde 20’lik kesinti yapılacak. Peki, asgari ücret kesintisinden kısa çalışma ödeneği alanlar da etkilenecek mi? İşte vergi kesintisine ilişkin merak edilen soruların cevapları…
Türkiye’de yaklaşık 10 milyon vatandaş asgari ücret ile geçimini sağlıyor. Bu nedenle vatandaşlar tarafından asgari ücret ile ilgili gelişmeler merakla takip ediliyor. Ekim ayının gelmesi ile beraber ise Asgari Ücret vergi kesintisi hakkındaki tartışmalar tekrar alevlendi. Asgari ücretliler maaşlarından kesinti yapılıp yapılmayacağını merak ediyorlar. Hürriyet Gazetesi’nden Noyan Doğan asgari ücret vergisine ilişkin açıklamalarda bulundu.
İşte Noyan Doğan’ın yazısında asgari ücretlileri yakından ilgilendiren o kısım:
Yıl sonlarında vergi dilimi arttıkça tüm çalışanların maaşları da azalıyor ki, buna sayıları 10 milyonu bulan asgari ücretli çalışanlar da dahil. Malum, çalışanlardan gelir vergisi alınıyor ve gelir vergisi de çalışanın bir yıl içindeki kazancı üzerinden hesaplanıyor. Gelir vergisi oranları da belli. Buna göre yıllık geliri; 22 bin liraya kadar olanlardan yüzde 15, 22-49 bin lira arası olanlardan yüzde 20, 49-180 bin lira geliri olanlardan yüzde 27, 180-600 bin lira arası olanlardan da yüzde 35 kesinti yapılıyor.
400 lira destek var
Asgari ücretli çalışanın maaşından eylül ayına kadar yüzde 15 oranında vergi kesintisi yapılıyor, eylül ayından itibaren de vergi dilimi değişiyor, ekim ayından itibaren de yüzde 20’lik vergi dilimine giriliyor ve maaşlardan bu oranda kesinti yapılıyor. Bugün uygulanan asgari ücret brüt 2.943 lira, buna asgari geçim indirimi (AGİ) dahil ve çalışanın eline de net 2.324 lira geçiyor. Detaylarla kafanızı karıştırmayacağım, eylül ayına kadar asgari ücretliden 375 lira gelir vergisi kesiliyor. Ekim ayından itibaren de gelir vergisi oranı yüzde 20 uygulanacağından asgari ücretli bir çalışandan kesilecek vergi oranı 500 lira olacak; haliyle çalışanın eline geçecek maaş da düşecek.
Ancak, asgari ücretlinin endişe etmesine gerek yok, çünkü bu durum maaşlara yansımayacak. Geçtiğimiz yıllarda düzenleme yapılarak, gelir vergisi oranlarından asgari ücretli çalışanların etkilenmemesi sağlandı ve çalışanların sene başında aldıkları maaşı senenin sonlarında alabilmeleri için AGİ desteği ödenmesine karar verildi. Bu kapsamda da asgari ücretli çalışana eylül ayına 25 lira, ekim-kasım-aralık aylarında da 125’er lira AGİ ödenecek, çalışana sene sonuna kadar toplamda 400 lira AGİ desteği sağlanacak; böylece maaşlar düşmeyecek, asgari ücretli 2.324 lira almaya devam edecek.
Kimlerin maaşında azalma meydana gelecek?
Tabi bu durum, bekar çalışanlar için geçerli. Bekar asgari ücretli çalışanlar 220 lira AGİ alırken, eşi çalışmayıp bir çocuklu olana 298 lira, iki çocuklu olana 331 lira, üç çocuklu olana 375 lira AGİ ödeniyor. Bu durumda eşi çalışmayan bir çocuklu kişinin eline 2.401 lira, 2 çocuklu kişinin 2.435 lira, üç çocuklu olan kişinin eline 2.479 lira geçiyor.
Haliyle bu durumda olan asgari ücretli çalışanın geliri de bekar çalışana göre yüksek olduğundan, yüzde 20’lik gelir vergisi oranından etkileniyor. Bu da şu anlama geliyor ki, ekim-kasım-aralık aylarında bu çalışanların maaşlarında azalma olacak. Ancak bu azalma 2.324 liradan aşağı düşmeyecek.
Kısa çalışma ödeneği alanlar ne olacak?
Yine okuyuculardan çokça gelen sorular arasında kısa çalışma ödeneği alanların durumunun ne olacağı geliyor. Kısa çalışma ödeneğinde, sigortalının son 12 aylık prime esas kazancı dikkat alınarak, hesaplanan günlük ortalama brüt kazancın yüzde 60’ı ödeniyor. Buna göre, şirket faaliyetini tamamen durdurmuşsa bile asgari ücretli bir çalışanın alacağı kısa çalışma ödeneği tutarı 1.579 lira. Aynı şekilde şirket yarı çalışsa da bu durumda olan asgari ücretli vergi dilimine girmediğinden herhangi bir etkilenme olmayacak.
2020 AGİ tablosu…
Bekar 220,73TL
Evli eşi çalışmayan 264,87 TL
Evli eşi çalışmayan 1 çocuklu 297,98 TL
Evli eşi çalışmayan 2 çocuklu 331,09 TL
Evli eşi çalışmayan 3 çocuklu 375,23 TL
Evli eşi çalışmayan 4 çocuklu 375,23 TL
Evli eşi çalışmayan 5 çocuklu 375,23 TL
Evli eşi çalışan 220,73 TL
Evli eşi çalışan 1 çocuklu 253,83 TL
Evli eşi çalışan 2 çocuklu 286,94 TL
Evli eşi çalışan 3 çocuklu 331,09 TL
Evli eşi çalışan 4 çocuklu 353,16 TL
Evli eşi çalışan 5 çocuklu 375,23 TL
-
-
-
-
-
-
-
-
