İş bulamayanlarla ilgili önemli gelişme : Maaş bağlanacak!

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’na yeni mezun olan gençleri sevindirecek bir kanun teklifi sunuldu.

Cumhuriyet Halk Partisi Milletvekili İlhami Özcan Aygun tarafından sunulan kanun teklifinde iş arayıp bulamayanlara maaş bağlanması gerektiği aktarıldı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunulan “İşsizlik Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” ile mezun olduktan sonra iş arayan ama bulamayan gençlere maaş bağlanması istendi.

İŞ BULAMAYANLARA MAAŞ VERİLSİN KANUN TEKLİFİ

Kanun teklifinde, “Teklif ile, yükseköğrenimini tamamladıktan sonra İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğüne başvuruda bulunan ve mezun olduğu tarihten itibaren 6 ay içinde iş bulamayan kişilere, talepleri hâlinde, genç işsizlik ödeneği adı altında bir ödeme yapılabilmesi amaçlanmaktadır.” denildi.

Ayrıca Kanun teklifinin gerekçesi şöyle:

Türkiye istatistik Kurumu’nun (TÜİK) işgücü ve istatistik verilerine göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsizlik oram Ağustos 2019’da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27.4’e yükselmiştir. 

İŞ ARAYAN AMA BULAMAYANLAR FAYDALANACAK

15-34 yaş grubunu içine alan geniş tanım’, genç işsiz sayısı 2 milyon 801 bine çıkarak Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırmıştır. Geniş tanımlı genç işsizlikte üniversite mezunu işsiz sayısının 957 bine çıkması yaşanan istihdam krizi açısmdan düşündürücüdür. İyi eğitimli gençlerin iş bulmaması, toplumsal gelişim açısından da büyük sıkıntı oluşturmaktadır. Umutsuzluğa kapılan gençler, ekonomik açıdan olduğu kadar psikolojik açmdan da travma yaşamakta, ailelerine yük olmaya devam etmektedir. 

Getirilen düzenleme ile geleceğimiz olan ve eğitimleri için büyük yatırım yapılan üniversite mezunu gençlerin iş buluncaya kadar ekonomik ve psikolojik açıdan rahatlatılması sağlarunalctadır. Üniversite mezunu gençlerin; kendi istek ve kusurları dışında iş bulamamalan halinde, mezun oldukları tarihten itibaren yedi ay içinde dokuz ay boyunca asgari ücretin yarısı oranında “genç işsizlik ödeneği” alması sağlanmaktadır. 
Teklif ile genç işsizlik ödeneğinin hiçbir gerekçe ile haczedilmemesi de güvenceye alınmaktadir. 

MADDE 1- Madde ile genç işsizlik ödeneği adi altında yeni bir ödenek türü tarıunlanmaktadır. Bu yolla yükseköğrenimini tamamlayarak, “İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğünü” ne başvuranlara “genç işsizlik ödeneği” verilmesi amaçlanmaktadır. • 

MADDE 2- Yükseköğrenimini tamamlayarak İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü’ne başvuruda bulunanların genç işsizlik ödeneği alabilmesi için, “kendi istek ve kusurları dışında iş bulamamalan” koşulu getirilmektedir. Üniversite mezunu gençlerin mezuniyet tarihlerini takip eden yedinci aydan itibaren başlamak üzere dokuz ay boyunca senç işsizlik ödeneği ablum sağlanmaktadır. İşsizlik ödeneği tutarı, onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde ellisi olarak belirlenmelctedix. 
Maddede yapılan düzenleme ile genç işsizlik ödeneğinin Hazine tarafından karşılanması, genç işsizlik ödeneği ile işsizlik ödeneğine hiçbir şekilde haciz işlemi uygulanmaması hükme bağlanmaktadır. 

MADDE 3- Yürürlük maddesidir. 

MADDE 4- Yürütme maddesidir. 

IŞSIZLIK SİGORTASI KANUNUNDA DEĞIŞIKLIK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLIFI

MADDE 1- 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı Işsizlik Sigortası Kanununun 47 nci maddesinin birinci fikrasma (1) bendi eklenmiştir.  (1): Genç işsizlik ödeneği: “Yükseköğrenimini tamamlayarak Kuruma başvuranlara bu Kanunda belirtilen süre ve miktarda yapılan parasal ödemeyi 

MADDE 2- 4447 sayılı Kanun’un 50 nci maddesinin başhğı ödeneği ve genç işsizlik ödeneğinin miktarı, ödeme süreleri ve zamanı ile sigorta primleri” olarak değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fikralar eklenmiştir: “Yükseköğrenimini tamamlayarak Kuruma iş başvurusunda bulunanlara, kendi istek ve kusurları dışında iş bulamamalan halinde, mezuniyet tarihlerini takip eden yedinci aydan itibaren başlamak üzere dokuz ay boyunca genç işsizlik ödeneği verilir. Bu şekilde ödenecek işsizlik ödeneği miktarı, 4857 sayılı Kanunun 39 uncu maddesine göre onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde ellisidir.” “Bu madde kapsamında yapılacak genç işsizlik ödeneğini karşılamak amacıyla gerekli olan tutar, yazılı talebe istinaden ayrıca fatura aranmaksızın Hazine’ce Kurum’a ödenir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ile ödeme tarihlerini belirlemeye Kurum yetkilidir.” 

“Bu madde kapsamında ödenen genç işsizlik ödeneği ile işsizlik ödeneği, hiçbir şekilde haczedilemez. Bu fikraya göre haczi yasaklanan ödeneklerin haczeclilmesine ilişkin talepleir, borçlunun muvafakati bulunmaması halinde, icra müdürü tarafından reddedilir.” 

MADDE 3- Bu Kanun yaymu tarihinde yürürlüğe girer. 

MADDE 4- Bu Kanun hilkümlerini Cumhurbaşkanı yürütür. 

İŞKUR İŞSİZLİK MAAŞI BAŞVURU ŞARTLARI 2020 İŞKUR

İşsizlik maaşı ile ilgili İŞKUR tarafından yayınlanan bilgiler şöyle:

Sigortalı işsizlere 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununda belirtilen şartları taşımaları halinde işsiz kaldıkları dönem için yine Kanunda belirtilen süre ve miktarda yapılan ödemedir. 

İşsizlik Ödeneğinden Yararlanma Koşulları

• Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak,
• Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak,
• Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,
• Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak,

İşsizlik Ödeneğine Başvuru
Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.
 

İşsizlik ödeneğinin ödenebilmesi için sigortalı işsizlerin Kanun gereği iş almaya hazır durumda olması gerekmektedir. İşsizlik ödeneği başvurusu ile kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır. Dolayısıyla, vekâletname ile avukat ya da bir başkası tarafından başvuru yapılması imkanı bulunmamaktadır. 

Son 120 günde kesinti sayılmayan haller    
                                 
Hizmet akitleri kendi istek ve kusuru dışında sona eren sigortalı işsizlerin, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün içinde,

• Hastalık,
• Ücretsiz izin/aylıksız izin
• Disiplin cezası
• Gözaltına alınma,
• Hükümlülükle sonuçlanmayan tutukluluk hali,
• Kısmi istihdam,
• Grev,
• Lokavt,
• Genel hayatı etkileyen olaylar,
• Ekonomik kriz,
• Doğal afet,
• Fesih tarihinde çalışmamış
• Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma
• Kısa çalışma ödeneği
• Yarım çalışma ödeneği

nedenleriyle hizmet akdi devam etmekle birlikte prim yatırılmaması halinde, prim yatırılmayan bu süreler son 120 gün şartının değerlendirilmesinde kesinti sayılmamaktadır.

Bununla birlikte, 18.01.2019 tarihi ve sonrasında hizmet akdi sona erenler için, aynı işverenle olup olmadığına ve eksik gün nedenlerine bakılmaksızın hizmet akdinin feshinden önceki son 120 günlük dönemde hizmet akdinin bulunması halinde son 120 gün şartının sağlanması bakımından yeterlidir.

İşsizlik Ödeneğine Hak Kazananlara Sunulan Hizmetler

• İşsizlik Ödeneği
• Genel Sağlık Sigortası Primleri
• Yeni bir iş bulma
• Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi

İşsizlik Ödeneğinin Süresi

Kanunda yer alan diğer şartları taşınması kaydıyla hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;

• 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
• 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
• 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,
   

süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir.

İşsizlik Ödeneği Miktarı

Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.

İşsizlik Ödeneğinden Yapılan Kesintiler

İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi değildir, nafaka borçları dışında haciz ve başkasına devredilemez.

İşsizlik Ödeneğinin Ödenmesi

İşsizlik ödeneği başvuruları izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırılır. İşsizlik ödeneği, her ayın beşinde aylık olarak işsizin kendisine ödenir. Ödeme tarihini öne çekmeye Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı yetkilidir. 

Sigortalı işsizler, TC Kimlik Numaralı Nüfus Cüzdanı ile birlikte her hangi bir PTTBank şubesine başvurarak işsizlik ödeneklerini alabilirler.

Altı ay süreyle işlem görmeyen hesaplardaki ödenekler İşsizlik Sigortası Fonuna sigortalı bazında emanet olarak alınmaktadır. Beş yıllık dönemde başvuran sigortalı işsizlere hak etmiş oldukları işsizlik ödenekleri emanet hesaptan ödenmektedir. Söz konusu süreyi geçirenlere ödeme mahkeme kararıyla yapılabilmektedir. 

İşsizlik Ödeneğinin Kesildiği Haller

İşsizlik ödeneği almakta iken;

• İŞKUR tarafından teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddedenlerin,
• Çalışma hayatını inceleme ve denetleme yetkisine haiz müfettişlerce veya kamu idarelerinin denetim elemanları tarafından yapılan denetimlerde Kurumumuzdan işsizlik ödeneği aldığı dönemde kayıt dışı olarak çalıştığı tespit edilenlerin,

işsizlik ödenekleri tekrar başlatılmamak üzere kesilmektedir. 

• İşsizlik ödeneği aldığı süre içinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almaya başlayanların ödenekleri “Emeklilik” gerekçesiyle yaşlılık aylığını almaya başladığı tarih itibarıyla kesilir.
• İŞKUR tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine karşın devam etmeyen ve haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyenlerin işsizlik ödenekleri kesilmektedir. Ancak, bu hallerin sona ermesi durumunda, ödemelere yeniden başlanmaktadır. Ödemenin süresi başlangıçta belirlenmiş olan toplam hak sahipliği süresinin sona erdiği tarihi geçememektedir.

Sağlık Hizmetinden Yararlanma

İşsizlik ödeneği alanlar genel sağlık sigortası kapsamında olup, işsizlik ödeneği ödenen günler için, ilgililer adına sadece genel sağlık sigortası primleri İşsizlik Sigortası Fonundan yatırılmaktadır. Ödenek alanların bakmakla yükümlü olduğu kişiler de genel sağlık sigortalısı kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir. 

İlgililer adına sadece genel sağlık sigortası primleri yatırıldığı için ödenek alınan süre emeklilik yönünden dikkate alınmamaktadır.

İşsizlik Ödeneği Alırken Yapılması Gerekenler

İşsizlik ödeneği alınan süre içinde;

• ikamet adresinin değişmesi,
• herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alınması,
• yetkili sağlık kuruluşunca istirahatli kılınması,
• silahaltına alınılması,
• yurtdışına çıkılması,
• bir işte çalışmaya başlanması veya
• mahkeme kararıyla işe iade edilmesi,

hallerinde durum 15 gün içinde en yakın İŞKUR birimine veya Alo170’e bildirilmelidir.

İşsizlik ödeneğinden yararlananlar, kendi kusuru ve bilgilerdeki eksiklik veya yanlışlık nedeniyle yapılan fazla ödemeleri yasal faizi ile birlikte ödemek zorundadır.

İşsizlik Ödeneği Yeniden Başlatma Durumu

Ödenekten yararlanırken, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi doldurulmadan tekrar işe girilmesi ve işsizlik ödeneğinden yararlanmak için gerekli olan şartları yerine getiremeden yeniden işsiz kalınması halinde daha önceden hak edilen işsizlik ödeneği süresi dolduruluncaya kadar ödenekten yararlanılabilinir. Kalan hak sahipliğinin devamında İŞKUR’a başvurulan tarihten itibaren ödemeler gerçekleştirilir.

Bu Kanunun öngördüğü şartları yerine getirmek suretiyle yeniden işsiz kalınması halinde ise sadece bu yeni hak sahipliğinden doğan süre kadar işsizlik ödeneği ödenir.