Erken emeklilik, özellikle çalışma hayatında uzunca yıllarını geçirmiş olan vatandaşlar için çok büyük önem arz ediyor. Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), erken emeklilik kapsamında dahi olsa, sigorta prim günü, çalışma yılı ve yaş şartını arıyor. Bazı formüller ile vatandaşların daha erken emekli olabileceğini açıklayan sosyal güvenlik uzmanları ise, özellikle 1999 ve öncesinde sigorta girişi olanlara sesleniyor.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi için geri sayım başlamışken; erken emeklilik formülleri de vatandaşların merak ettiği öncelikli konu haline geliyor. Sosyal güvenlik uzmanları özellikle 1999’dan öncesi sigorta girişi olanların erken emeklilikten yararlanabileceğini dikkat çekerken; bu tarihten sonra sigorta girişi olan vatandaşların ise, borçlanmalar ve yıpranma payları ile erkenden emekli olabileceğini ifade ediyor.
Sigorta Girişi Emekli Tarihini Etkiliyor
Sigorta girişinin emekli tarihini etkilemesi söz konusu yasaların belirli dönemlerde değişikliğe uğramasından kaynaklanıyor. Dolayısıyla sigorta giriş tarihine göre geçerli olan yasa kişinin emekli tarihini belirliyor. Bu nedenle yasada kısmi emeklilik olarak da anılan 3600 günden emeklilik, 8 Eylül 1999 tarihi ve öncesinde sigorta girişi olanları kapsıyor. Bu tarihten 30 Nisan 2008 tarihine kadar geçen süre içerisinde 15 yıllık çalışma süresini tamamlamış olmanın yanı sıra 3600 gün sigorta primine sahip olan vatandaşlar, yaşa bakmaksızın erken emeklilik hakkından yararlanabiliyor. Bu tarihten sonra sigorta girişi olanların ise yıpranma payı ve borçlanmalar ile erken emekliliği hak etmesi mümkün oluyor
Borçlanmalar ve Yıpranma Payı Hakları Erken Emekliliği Sağlıyor
Yıpranma payı İş Kanunu’nda ağır ya da riskli olan meslek grupları için SGK tarafından ödeniyor. Çalışan kişinin sigorta primine ek olarak ödenen bu yıpranma payı primi, SGK tarafından; 60 gün, 60 gün ile 90 gün arası, 90 gün ve 180 gün olarak her yıl ek sigorta süresi yatırıyor. Bu da erken emekliliği sağlıyor. Bunun yanı sıra özellikle borçlanmalar, 6 yıla kadar erken emeklilik hakkını ortaya çıkarıyor. Kadınlar doğum borçlanması yapabiliyorken; erkekler askerlik borçlanması yapabiliyor. Bu iki temel borçlanmaya ek olarak staj borçlanması ya da yurtdışı çalışma borçlanması gibi borçlanmaları da SGK kabul ediyor.