Türkiye’de çalışan vatandaşların ya da Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup, yurt dışında çalışmasına karşın Türkiye’den emekli olmak isteyen vatandaşların yerine getirmesi gereken üç ayrı şart bulunuyor. Hizmet süresi, prim günü ve yaş olarak sıralanan bu şartlar, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirleniyor. Bu şartları aşağıdaki 5 yöntem ile yerine getiren vatandaşlar ise, yüksek emekli maaşı alabiliyor.
Emekli maaşlarının asgari ücretin altında bile kalması, emekli olan vatandaşların yaşam pahalılığından daha çok etkilenmesine neden oluyor. 2022 yılı itibariyle en düşük emekli maaşı 2.500 TL iken; asgari ücret 4.253 TL olarak belirlenmiş bulunuyor. Emekli maaşları hesaplanırken 3 ayrı dönemi dikkate alan SGK, kişilerin yatırdığı prim ve hizmet süresi gibi kriterleri esas alarak emekli maaşını belirliyor.
Emekli Maaşlarında Sigorta Başlangıcı Büyük Bir Önem Taşıyor
Üç ayrı dönemde emekli maaş oranını belirleyen SGK, her dönemdeki kazan oranını günümüzün değerleri ile güncelleyebilmek adına “Aylık Bağlama Oranı (ABO)” ile çarparak, vatandaşların emekli maaşını belirliyor. Bu kapsamda 2000 yılı ve öncesinde sigortası olan kişiler birinci döneme girerken; bu dönemde yer alan vatandaşlar en yüksek emekli maaşını alıyor. Çünkü ABO bu dönemde yüzde 70 oranında hesaplanırken; göstergeler 14 bin TL tutarına kadar yükseltilebiliyor. İkinci dönem olarak bilinen ve 2000 yılı ile 20008 arasında sigortalı olan kişilerin emekli aylıkları göstergeye göre değil, gelişme hızına göre hesaplanıyor. Bu kapsamda yer alan vatandaşların ABO’su ise, yüzde 60 oranından hesaplanarak, maaşı belirleniyor. Üçüncü dönem olarak tanımlanan 2008 sonrası sigortalılar için ABO yüzde 40 uygulanırken; gelişme hızının yüzde 30’u baz alınarak maaşlar hesaplanıyor.
Emekli Aylığı Artış Formülleri
Prime esas kazanç, çalışılan yıllar ve prim süresi üzerinden hesaplanan emekli aylığı tutarı için tüm kazançlar hesaba dahil edildikten sonra önce ABO ile çarpılıp, ardından ise katsayı güncellemesi gerçekleştiriliyor. Bu bağlamda maaşa en son olarak ise büyüme ve enflasyon oranları yansıtılıyor. Öte yandan maaşını yükseltmek isteyen vatandaşların brüt ücretlerini yüksek tutması gerekiyor. Bunun yanı sıra isteğe bağlı sigorta primi ödeyen ya da borçlanma yapan vatandaşların söz konusu primleri, en yüksekten yatırması da emekli maaşını artırıyor. Maaş artırmadaki bir diğer yöntem ise, özellikle son 3,5 yıl SSK yani 4A hizmet dökümüne bağlı olarak çalışmak oluyor. Çünkü, SSK maaşları Bağ-Kur yani 4B hizmet dökümüne bağlı olarak çalışan kişilerin maaşlarına göre çok daha yüksek oluyor. Ayrıca ek ödemelerin bordroya yansıtılması ve kişinin çocuk sayısı gibi faktörler de emekli maaşını artırıyor.
-
-
-
-
-
-
-
-
